![](/media/lib/466/n-marea1-8e82668c6d5cef31a2a015167a8e50a3.jpg)
Polacy badają w Egipcie wyjątkowe starożytne miasto z centrum obsługi pielgrzymów i wielką bazyliką
16 sierpnia 2021, 11:15Najnowsze badania polskich archeologów prowadzone w starożytnym miasteczku Marea w Egipcie ujawniły, że znaczna część miejscowości została starannie zaplanowana jako ośrodek miejski. Jako że miasteczko wzniesiono w II połowie VI wieku, mamy tu do czynienia z niezwykle rzadkim w późnej starożytności miejskim planem urbanistycznym
![](/media/lib/453/n-sztuczna-inteligencja-7d96b858128c3ef424ea0d120d7d557e.jpg)
Państwowy Instytut Badawczy udostępnił dwa neuronowe modele języka polskiego
24 listopada 2021, 12:07Naukowcy z Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB) udostępnili w tym roku dwa polskojęzyczne neuronowe modele języka – Polish RoBERTa v2 oraz GPT-2. Popularność takich modeli szybko rośnie. Zwiększają się też ich rozmiary czyli liczba parametrów. I chociaż większość osób nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia, to wielu z nas na co dzień z nich korzysta.
![](/media/lib/495/n-krokodyl-995f70ac9091e769021261b6742d099a.jpg)
Protoplasta chińskiego smoka? Nowo odkryty krokodyl został rytualnie pozbawiony głowy
14 marca 2022, 13:11Częściowo sfosylizowane szczątki wielkiego wytępionego przez ludzi krokodyla, który mógł zostać rytualnie zabity na terenie dzisiejszych Chin, mogą rzucić nowe światło na ewolucję współczesnych krokodyli. Szczątki Hanyusuchus sinensis zostały znalezione w południowych Chinach. Zwierzę mogło mieć 6 metrów długości i było szczytowym drapieżnikiem w swoim środowisku.
![](/media/lib/90/n-krew-cfc49aa92fe8dad2c6b730d7cd85055b.jpg)
Komórki krwi powstają nieco inaczej niż sądzono. Może mieć to znaczenie dla walki z nowotworami
20 czerwca 2022, 09:17Komórki krwi powstają w inny sposób, niż dotychczas sądzono, informują na łamach Nature naukowcy z Boston Children's Hospital. Podczas badań na myszach wykazali oni, że komórki takie są tworzone nie z jednego, a z dwóch typów komórek prekursorowych. To zaś może mieć olbrzymie znaczenie dla leczenia nowotworów krwi, przeszczepów szpiku kostnego oraz rozwoju immunologii.
![](/media/lib/520/n-szympans-3401a2fc148d471b7f0c4e493a5e7ae3.jpg)
Różne grupy szympansów używają różnych narzędzi. To pozwoli lepiej zrozumieć naszą ewolucję
22 września 2022, 08:23Podczas prac polowych, w ramach których badano użycie kamiennych narzędzi przez grupę szympansów w Taï Forest na Wybrzeżu Kości Słoniowej, naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku i Université Félix Houphouët-Boigny w Abidżanie zauważyli, że szympansy do rozbijania różnych orzechów wykorzystują różne narzędzia. Badania zostały opisane na lamach Royal Society Open Science.
![](/media/lib/533/n-kotdomowy-7eead6d0af49b77fc987cf7e8796ce1a.jpg)
Naukowcy z Gdańska znaleźli u kota domowego dwa nieznane dotychczas pasożyty
29 grudnia 2022, 11:55Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego odkryli dwa nieznane dotychczas pasożyty kota domowego. Roztocza należące do rodziny nużeńcowatych (Demodecidae) zostały nazwane Demodex obliquus i Demodex murilegi. Tym samym liczba znanych u kotów roztoczy z rodziny nużeńcowatych zwiększyła się dwukrotnie.
![](/media/lib/547/n-orzechy-eb2a213cb08ab02c3896bd9d01a9ad46.jpg)
Orzechy włoskie pomagają w dojrzewaniu nastoletniego mózgu
21 kwietnia 2023, 10:14Regularne spożywanie orzechów włoskich korzystnie wpływa na rozwój poznawczy oraz dojrzewanie psychiczne młodzieży, informują naukowcy z Instituto de Salud Global (ISGlobal) w Barcelonie. Takie wnioski płyną z pionierskich badań prowadzonych przez Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili (IISPV), Hospital del Mar Medical Research Institute (IMIM) oraz ISGlobal. Badań, których celem było sprawdzenie wpływu orzechów włoskich na zdrowie ludzkie w tak kluczowym momencie, jakim jest okres dojrzewania.
![](/media/lib/561/n-zlotykapelusz3-f5661b7e881de5d1a6dcd4da57aeec36.jpg)
Naukowcy wciąż nie wiedzą, czym jest „złoty kapelusz” wydobyty z dna oceanu
11 września 2023, 12:53Naukowcy z należącego do NOAA (Narodowa Administracja Atmosferyczna i Oceaniczna) statku Okeanos Explorer badali za pomocą zdalnie sterowanego drona podwodną górę w Zatoce Alaska, gdy zauważyli coś niezwykłego. Na głębokości 3300 metrów znajdowało się coś, co operatorzy drona nazwali „złotym kapeluszem”. Gładka struktura w kształcie złotej kopuły miała średnicę nieco ponad 10 centymetrów i była mocno uczepiona skał. Widniała w niej niewielka dziura, przez którą było widać, że i wnętrz kopuły jest złote. Naukowcy postanowili wydobyć tajemniczy przedmiot.
![](/media/lib/517/n-ksiegarekordow-c48d0dfa817795b444dcd9073863c664.jpg)
Niezwykłe, zaskakujące, pomysłowe – polskie rekordy Guinnessa
3 września 2022, 09:44Wiele osób ma niezwykłe pasje, które pielęgnują całymi latami, aż w końcu dochodzą do wniosku, że warto się nimi podzielić z innymi. A skoro można podzielić się z całym światem i mieć przy okazji niezwykłą pamiątkę na całe życie, dlaczego nie zgłosić się do Księgi rekordów Guinnessa?
![](/media/lib/581/n-zmarszczki-24353db1b378b0ba2f891b74fb53374f.jpg)
Do ostatniego zderzenia Drogi Mlecznej z inną galaktyką doszło zaskakująco niedawno
7 czerwca 2024, 07:55Droga Mleczna wielokrotnie zderzała się z innymi galaktykami. Dzięki teleskopowi Gaia Europejskiej Agencji Komicznej dowiadujemy się, że ostatnie z takich zderzeń miało miejsce miliardy lat później, niż dotychczas sądzono. Doszło do niego znacznie bliżej naszych czasów, niż ktokolwiek przypuszczał.